DoorElkaar ontstond uit de OKAN-klassen, het onthaalonderwijs voor anderstalige kinderen. In 2009 werd het verankerd in Vormingscentrum Hivset. Teamtrekkers Lieve Lenaerts en Griet Severeyns beantwoorden vragen vanuit de zorgsector, het onderwijs en de hulpverlening op het vlak van diversiteit en meertaligheid met een creatief aanbod. Dat omvat voortaan ook de materialen en inzichten die ze opdeden tijdens Wereldklassen.
Lieve: Een paar jaar geleden kregen we telefoon van An Joseph, de jeugdprogrammator van de Warande. Zij was naar ons doorverwezen door de dienst Gelijke Kansen van Stad Turnhout. We zijn met elkaar in gesprek gegaan over het project dat zij toen zou beginnen te schrijven. Het klikte op het vlak van visie en missie en zo zijn wij mee aan boord gegaan.
Wat hield dat nieuwe project precies in?
Lieve: Er was toen een grote vluchtelingenstroom. De toenemende polarisatie zorgde voor onbegrip en racisme. Daar wilden we iets aan doen door middel van burgerschapsvorming in de derde graad van het lager onderwijs. Via cultuur wilden we van de kinderen en hun leerkrachten de burgers van de toekomst maken. Zo kwamen cultuur en pedagogie samen.
Hoe verliep die samenwerking?
Griet: Natuurlijk waren er verschillen. In het begin was het een zoektocht maar we zijn naar elkaar toe gegroeid. Uiteindelijk hebben we ook beide voordeel gehaald uit die wisselwerking. Zo hebben wij nog beter het belang van het proces richting het eindproduct beseft. Dankzij het project konden we daar ook onze tijd voor nemen. Dat was nieuw en verrijkend.
Hoe hebben jullie Wereldklassen vorm gegeven?
Griet: We vertrokken van wat iedereen gemeenschappelijk heeft: familieverhalen. Het boekje, De Schatkamer, bevatte allerlei vragen. Hierdoor leerden de kinderen zichzelf beter kennen en zo ook elkaar. Het zorgde voor hartverwarmende verhalen die gedeeld werden in de klas waardoor zowel verschillen als gelijkenissen verbeeld werden.
Lieve: De Schatkamer zorgt voor verbinding en een betere groepssfeer in de klas. Verschillende scholen gebruiken het nog steeds voor een warm moment in de klassen. Voor de leerkrachten hebben we de Wonderkamer gemaakt, een lesmap met negen muzische activiteiten die de kinderen samen doen creëren en reflecteren over zichzelf, de andere en de wereld. Via Warandepartner Kunst in Zicht boden we workshops door allochtone kunstenaars aan. En schooldirecties kunnen aan de slag gaan met onze beleidsmap. Op het einde van het schooljaar namen we afscheid met een ritueel. Zo lieten we de leerlingen een toren van wenskistjes bouwen of hun wensen schrijven en inkleuren op een vlaggenslinger.
Hoe waren de reacties?
Lieve: De leerkrachten waren in de wolken met de resultaten. We zijn in 2018 gestart met onder andere een klas van het Heilig Graf in de Tramstraat. Zij zijn een van de scholen die tot op heden mee doen en je ziet dat die dan ook verder geraken. Het leeft in het team, er wordt dieper op ingegaan.
Griet: Onlangs kreeg ik nog een mailtje van hen. Of we inclusieve boeken voor de klasbibliotheek konden aanraden. Dat is dan schoolbreed, het gaat niet alleen over Wereldklassen. Maar het komt daar wel uit voort.
Na vijf schooljaren is het project afgerond. Of leeft Wereldklassen verder?
Lieve: We nemen het gedachtegoed mee in onze vormingen en pedagogische studiedagen. De Schatkamer en de Wonderkamer kunnen allebei besteld worden via de website van de Warande. Bij documentatiecentrum docAtlas in de Turnhoutse bibliotheek is een koffer met alle materialen beschikbaar. En we hebben het project voorgesteld aan de lerarenopleiding van Thomas More.
Griet: Wereldklassen heeft mij geïnspireerd om een boek te schrijven. ‘In je blootje voor de klas’ geeft leerkrachten alle ingrediënten voor het scheppen van een positief klasklimaat. Het boek bevat de visie achter De Schatkamer aangevuld met praktische tips om meteen toe te passen in de klas.
Wat is de toegevoegde waarde van de Warande in dit project?
Lieve: Onze terugkomdagen in de Warande, de intervisiemomenten, zijn heel belangrijk. Dat maken we samen tot een warm geheel met verzorgde catering, we worden echt verwend. Zo vormen de verschillende klasleerkrachten telkens een hechte groep. Een studiedag geven op zo’n mooie plek geeft natuurlijk extra cachet. Dankzij het overleg tussen de verschillende partners komen de afzonderlijke elementen van Wereldklassen mooi samen. De samenwerking heeft ons ook allebei veranderd. Zo zie ik dat de Warande bewuster omgaat met pedagogiek en diversiteit, bijvoorbeeld tijdens de organisatie van de Kunstendag voor Kinderen. Als we dit apart van elkaar hadden gedaan, was het nooit hetzelfde geweest.
tekst: Wouter Adriaensen
